Redukcja emisji CO2 w Gminie Radłów

Redukcja emisji CO2 w Gminie Radłów poprzez wymianę źródeł ciepła w gospodarstwach domowych
(paliwa gazowe i biomasa)”  
Projekt dofinansowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020

Niska emisja. Problem także Gminy Radłów.

Niska emisja nie zna granic gmin, powiatów czy województw. Po prostu jest.
Szczególnie intensywnie można ją odczuć w obszarach o zwiększonej koncentracji budynków, czy o słabym przewietrzaniu. Odpowiedzialność za jej tworzenie jest rozproszona, a przez to brak jest konkretnego winnego. Jednak prawie każdy mniej lub bardziej przyczynia się do jej powstania i tym samym każdy powinien podjąć jakieś działania. Jakieś działania?... Czasem to trudne ze względu na brak środków na inwestycje, czy ze względu na brak informacji o tym co można byłoby zrobić…

Gmina Radłów położona jest w granicach województwa małopolskiego, w północno – zachodniej części powiatu tarnowskiego. Znajduje się w odległości ok. 10 km od centrum Tarnowa (w linii prostej), na lewym brzegu rzeki Dunajec. Graniczy z gminami: Wierzchosławice, Żabno, Wietrzychowice, Borzęcin i Szczurowa. Gmina należy do obszaru „tarnowskiego bieguna ciepła”, otrzymuje rocznie ponad 62,5 kcal/cm2 energii promieniowania słonecznego dopływającego do powierzchni ziemi tj. najwięcej w Polsce.

Wiodącą funkcją gminy jest rolnictwo.
Teren Gminy charakteryzuje się brakiem zorganizowanego systemu zaopatrzenia w ciepło / sieci ciepłowniczej. Brak jest także lokalnych kotłowni o dużej mocy cieplnej. Potrzeby energetyczne i grzewcze są zaspokajane głównie przez małe kotłownie i kotłownie domowe.

Gmina Radłów jest w pełni zgazyfikowana. Korzystający z sieci gazowej stanowią 66,6% ogółu ludności. Zinwentaryzowanych, wg. danych bieżących GUS 2018, jest 2189 czynnych przyłączy do budynków mieszkalnych, ale tylko 906, to ogrzewający swoje obiekty gazem.
 
Dominującą grupą paliw stosowanych w gospodarstwach domowych na potrzeby cieplne są paliwa stałe. W sektorze tym ponad 54 % energii pochodzi z różnego rodzaju odmian węgla kamiennego, a ok. 25% z drewna. Mając na uwadze istniejącą rozległą sieć gazową udział tego nośnika w produkcji energii w tej grupie odbiorców jest niski - stanowi tylko 19%.

Badania przeprowadzone w ramach opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej wykazały, że 32% budynków mieszkalnych w gminie Radłów nie ma żadnych elementów termomodernizacji lub wykonano tylko nieznaczne modernizacje. Tylko ok. 22% ankietowanych budynków posiada pełną termomodernizację. Średni wiek budynku mieszkalnego w gminie to 42 lata. Wskazuje to na duże potrzeby inwestycyjne w tym obszarze. Dlaczego? Bo nieocieplony dom to duże straty energii cieplnej, a co za tym idzie, większe koszty ogrzewania.

Ankietowane gospodarstwa wykorzystywały różne piece c.o., które pochodzą z różnych okresów inwestycyjnych i modernizacyjnych obiektów. Najstarsze zidentyfikowane podczas badań urządzenie pochodziło z roku 1984. Wśród badanych znalazły się także gospodarstwa domowe korzystające z pieców kaflowych. Po co ta informacja? W uproszczeniu: im starszy kocioł tym niższa sprawność, gorsze spalanie - tym więcej trzeba spalić paliwa, aby uzyskać właściwą temperaturę w pomieszczeniach. Im starszy kocioł c.o., tym więcej zanieczyszczeń produkowanych w gospodarstwie.

10 % gospodarstw domowych gminy, poza głównym źródłem ciepła służącym c.o. korzysta dodatkowo z alternatywnych źródeł dla cieplej wody użytkowej (c .w.u.). Najczęściej jest to gaz (40%) i prąd (15%).

Według wyżej przywołanych badań 2,6% badanych gospodarstw domowych korzysta z odnawialnych źródeł energii. Głównymi wykorzystywanymi urządzeniami są kolektory słoneczne.

Gmina również przyjrzała się swoim budynkom i w 2018 roku wykonała termomodernizację czterech budynków - Zespołu Szkół w Radłowie, Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Biskupicach Radłowskich, Szkoły Publicznej i Gimnazjum Publicznego w Woli Radłowskiej oraz budynku Urzędu Miejskiego w Radłowie.

Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim wykonana dla roku 2017 wg zasad określonych w art. 89 ustawy – Prawo ochrony środowiska na podstawie obowiązującego prawa krajowego i UE, przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, zalicza Gminę do obszarów przekroczeń stężeń zanieczyszczeń benzo(a)pirenu/rok. Zanieczyszczenia te powstają w wyniku spalania paliw stałych tj. węgla i drewna, w urządzeniach o niskiej sprawności.

Benzo(a)piren - B(a)P – jest przedstawicielem wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA). Benzo(a)piren wykazuje dużą toksyczność przewlekłą, oznacza to w uproszczeniu, że jednorazowe narażenie na jego wpływ nie jest groźne. Zagrożenie powstaje w sytuacji wielokrotnego kontaktu z zanieczyszczeniami zawierającymi B(a)P. Wtedy odkłada się on w organizmie, powodując w skrajnych przypadkach nawet rozwój nowotworu.  

Tego typu zanieczyszczenie nie jest charakterystyczne tylko dla Gminy Radłów, jest obserwowane na terenie całej Małopolski. Według danych zawartych w dokumentach strategicznych dla Województwa Małopolskiego (np. w Programie Ochrony Powietrza) ok. 98% mieszkańców Małopolski jest narażonych na ponadnormatywne zanieczyszczenie powietrza B(a)P. Wszyscy, niezależnie od tego czy mamy 8 miesięcy, czy 88 lat wdychamy zanieczyszczenie takie, jakie wdycha palacza podczas zaciągania się dymem tytoniowym. „Wypalamy” 8 papierosów dziennie, inaczej: WYPALAMY PRAWIE PÓŁ PACZKI PAPIEROSÓW DZIENNIE! Każdy, nawet zagorzały przeciwnik palenia, czy niemowlę.
Czy jesteśmy gotowi udźwignąć tą prawdę i zdecydować się na zmiany wprowadzone we własnym gospodarstwie?
…Bo zdrowie i ekologia to nie fanaberia, a zdrowy rozsądek…
W dodatku już nie długo nie tylko będziemy mogli, ale będziemy musieli wymienić przestarzałe urządzenia centralnego ogrzewania, piece kaflowe, czy zainwestować w nowoczesne kominki.

Od roku 2017 obowiązuje w Małopolsce uchwała antysmogowa. Wprowadza ona ograniczenia i wymogi, które stopniowo będą doprowadzać do wyeliminowania z naszego otoczenia urządzeń przestarzałych i niskosprawnych. Wprowadza ona także całkowity zakaz wykorzystania najniższej jakości węgla oraz mokrego drewna, które generują największe zanieczyszczenie powietrza.

Uchwała antysmogowa dla Małopolski

Uchwała Nr XXXII/452/17 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 23 stycznia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa małopolskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
Uchwała ogranicza powstawanie nowych źródeł emisji zanieczyszczeń:
•    Od 1 lipca 2017 roku nie jest możliwa w Małopolsce instalacja kotła na węgiel lub drewno lub kominka na drewno o parametrach emisji gorszych niż wyznaczone w unijnych rozporządzeniach w sprawie ekoprojektu.
•    Osoby, które budują nowy dom, przeprowadzają remont z wymianą kotła lub kominka albo wymieniają kocioł lub kominek na nowy, są zobowiązane zainstalować nowoczesne urządzenie spełniające wymagania ekoprojektu.
Dla mieszkańców, którzy już obecnie korzystają z ekologicznego ogrzewania – gazu, oleju, ogrzewania elektrycznego lub pomp ciepła – uchwała nie wprowadza żadnych nowych obowiązków lub ograniczeń.

Okresy przejściowe

•    Do końca 2022 r. – wymiana kotłów na węgiel lub drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych.
•    Do końca 2026 r. – wymiana kotłów, które spełniają podstawowe wymagania emisyjne (klasa 3 lub 4).
•    Istniejące kotły klasy 5 mogą być eksploatowane bezterminowo.

Wymagania dot. jakości paliw

•    Od 1 lipca 2017 r. obowiązuje zakaz stosowania mułów i flotów węglowych oraz
•    zakaz spalania drewna o wilgotności powyżej 20% (wymagane suszenie przynajmniej 2 sezony).

 

Odpowiedzialnością spoczywającą na władzach gminy jest dbanie o interesy jej mieszkańców w tym informowanie o obowiązkach, które będą ciążyły na mieszkańcach oraz pomoc w ich realizacji. Dlatego aby zachęcić mieszkańców Gminy do inwestycji Władze gminy przygotowały wniosek i pozyskały dofinansowanie na projekt związany z wymianą kotłów i instalacji w gospodarstwach domowych Pomoc ta realnie zmniejszy obciążenie budżetu domowego. Uzyskane wsparcie umożliwi także poinformowanie szerszej grupy mieszkańców o istniejących wymaganiach i możliwościach usprawnień.

Projekt realizowany jest od 30 października 2017 r. Szczegółowe informacje można uzyskań w Urzędzie Miejskim w Radłowie ul. Kolejowa 7 33 -13 0 Radłów lub pod nr tel. 14 678 20 44

Artykuł opracowany w ramach projektu:

„Redukcja emisji CO2 w Gminie Radłów poprzez wymianę źródeł ciepła w gospodarstwach domowych (paliwa gazowe i biomasa)”  
 Projekt dofinansowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020

 

Działania ograniczające niską emisję.

Niska emisja - prezentacja nr 1
Niska emisja - prezentacja nr 2

 

Urząd Marszałkowski udostępnił stronę, na której można zgłaszać przypadki łamania przepisów środowiskowych: powietrze.malopolska.pl/ekointerwencja

Ostrzeżenia o zanieczyszczeniu powietrza można sprawdzać na stronie https://powietrze.malopolska.pl/komunikaty/

Jakość powietrza w Gminie Radłów można sprawdzać na stronie: https://www.gminaradlow.pl/dla-turysty/pogoda/jakosc-powietrza

Osoba fizyczna, która zamierza złożyć wniosek o przyznanie dofinansowania z Narodowego Funduszu lub Wojewódzkiego Funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w ramach programu „CZYSTE POWIETRZE do dnia złożenia wniosku powinna uzyskać od wójta, burmistrza lub prezydenta miasta (zgodnie z miejscem jej zamieszkania) zaświadczenie o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka jej gospodarstwa domowego.
W przypadku mieszkańców Gminy Radłów zaświadczenia wydawane będą w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Radłowie
Ważne: wydania zaświadczenia następuje na żądanie osoby fizycznej!
Dochodem przypadającym na jednego członka danego gospodarstwa domowego jest dochód w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020r. poz. 111).
Gospodarstwo domowe tworzą:
1. osoba fizyczna samotnie zamieszkująca i gospodarująca (gospodarstwo domowe jednoosobowe), albo
2. osoba fizyczna oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe).
Podstawa prawna:
1. 411 ust. 10g ustawy – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2020 r. poz. 1219 z późn. zm.);
2. Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 02.10.2020 r. w sprawie określenia wzoru żądania wydania zaświadczenia o wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu przypadającego na jednego członka gospodarstwa domowego osoby fizycznej oraz wzoru tego zaświadczenia (Dz. U. 2020 r. poz. 1713).

Wzór zaświadczenia można pobrac tutaj.

 

Aktualizacja: 30.10.2020